خواص ميوه ها و گياهان دارويي
گياهان دارويي گياهاني هستند كه يك يا برخي از اندام‌هاي آنها حاوي مادهٔ مؤثره‌است. اين ماده كه كمتر از۱٪ وزن خشك گياه را تشكيل مي‌دهد، داراي خواص دارويي مؤثر بر موجودات زنده‌است. همچنين كاشت، داشت و برداشت اين گياهان به منظور استفاده از مادهٔ موثرهٔ آنها انجام مي‌گيرد.
توضيح خواص درماني زيره و شويد در نسخه عربي (پيرامون ۱۳۳۴ م) از كتاب ماتريا مديكا از نوشته‌هاي ديوسكوريد.
موارد مهم در توليد گياه دارويي
اگر نحوهٔ آماده‌سازي داروهاي گياهي و تحويل آنها به مردم به نحو صحيح انجام نگيرد خواص درماني گياه از بين رفته يا تقليل مي‌يابد كه اين امر موجب عدم تأثير گياه در درمان بيماري ميگردد.
از مواردي كه باعث كاهش اثر بخشي گياه ميگردد:
- كشت در زميني كه از نظر مواد خاص مورد نياز گياه، دچار كمبود باشد.
- عدم مبارزهٔ صحيح با آفات و بيماريهاي گياهان دارويي كشت شده كه اغلب موجب كاهش مواد مؤثر گياه يا تغيير نسبت تركيبات مفيد گياه مي‌گردند.
- رعايت نكردن زمان مناسب برداشت (برحسب وضعيت هوا و ساعات روز)
- خشك كردن گياه در شرايط نامناسب (از نظر درجه حرارت، مدت زمان خشك كردن يا سرعت خشك كردن و…)
- عدم نگهداري صحيح و بسته‌بندي مناسب (فرّار بودن برخي تركيبات، آلودگي گياه برداشت شده به قارچ يا باكتري و…)
- تقلبات دارويي (برخي از اوقات به‌عمد يا غيرعمدي، گياهي به‌عنوان گياه ديگر به صرف داشتن ظاهر مشابه فروخته مي‌شود و اين مسأله علاوه بر اينكه در سطح گونه گياهي - به فراواني - اتفاق مي‌افتد، گاهي در حد جنس گياه نيز صورت مي‌گيرد)
ويژگي‌هاي خاص توليد گياهان دارويي و معطر
ويژگي‌هاي خاص توليد گياهان دارويي و معطر را مي‌توان به صورت زير نام برد:
- تنوع زيادي در گياهان و گونه‌هاي دارويي وجود دارد.
- مواد مؤثر آنها داراي اهميت فوق‌العاده‌اي است.
- شرايط اگرواكولوژيكي تأثير شگرفي بر مواد مؤثر آنها دارد.
- تجارت آنها نسبتاً كم، قيمت شان ناپايدار و در تجارت آنها رقابت جهاني وجود دارد.[۱]
شكل‌هاي مصرف گياهان دارويي
گياهان دارويي و معطر عمدتاً به فرمهاي زير مصرف مي‌شوند:
- گياه تازه
- گياه خشك شده يا كنسرو شده
- بصورت فرآوري شده توسط حرارت
- استحصال مواد موثر در صنعت[۲]
روش تهيهٔ برخي از اشكال مصرفي داروهاي گياهي
- دم كرده: مقدار تعيين شده از پودر گياه را، در مقدار معيني از آب جوش ريخته و به بهم مي‌زنند. بعد روي ظرف را پوشانده و به مدت ۳۰-۱۵ دقيقه صبر مي‌كنند سپس آن را صاف مي‌كنند.
- جوشانده:
- جوشانده ملايم: مقدار معيني از گياه خردشده را با ۴٫۱ ليتر آب جوش مخلوط كرده، آن را كمي مي‌جوشانند. سپس آن را از حرارت دور كرده، صبر مي‌كنند تا دم بكشد. سپس آن را صاف مي‌كنند؛
- جوشاندهٔ معمولي: تفاوت آن با جوشاندهٔ ملايم در افزايش زمان جوشش است.
- خيسانده: اين شكل براي مواد مؤثري كه در اثر حرارت از بين مي‌روند، توصيه مي‌شود. براي تهيهٔ خيساندهٔ سرد، مقدار مشخصي از پودر گياه را در حجم معيني از آب ريخته، درِ ظرف را ۶ الي ۱۲ ساعت مي‌بندند. سپس محتويات ظرف را صاف مي‌كنند.
گياهان در ايران
در ايران حدود ۸۰۰۰ گونه گياهي موجود است كه از اين تعداد ۲۳۰۰ گونه جزء گياهان معطر و دارويي هستند و از اين تعداد ۴۵۰ گونه در عطاري‌هاي ايران به فروش مي‌رسد. (منبع توضيحات كلي گياهان دارويي: ويكي پديا)
نوع فايل: word
تعداد صفحات: 212
اين فايل مجموعه اي بي نظير از گياهان ، ميوه ها و تمامي گياهان دارويي ميباشد كه خواص دارويي ،تركيب شيميايي ، ارزش غذايي و مضرات آنها ذكر شده است. مباحث هم به صورت علمي (براي استفاده دانشجويان و .. در قالب پروژه و مطالعه) و هم به صورت عمومي (به صورتي كه قابل استفاده براي تمامي اشخاص با هر رده تحصيلاتي باشد) نوشته شده است. براي پياده سازي تغذيه سالم و يادگيري روش زندگي سالم براي طول عمر بيشتر و بهتر، خواندن اين كتاب به همه توصيه ميگردد.
